De ingang van de zomertijd gaat gepaard met slaapgebrek, stress en zelfs een grotere kans op een hartinfarct. Hoe help je de biologische klok een handje?
De voor- en nadelen van de zomertijd
Tegenover het belangrijkste voordeel van zomertijd, een efficiënter gebruik van daglicht, staan ook nadelen. En die hebben alles te maken met de biologische klok van de mens. Nieuwe wetenschappelijke inzichten maken duidelijk dat die klok zeer precies is ingesteld en veel te maken heeft met onze gezondheid. Organen en immuunsystemen worden door de biologische klok bijna tot op de minuut nauwkeurig aangestuurd. Het switchen van winter naar zometijd heeft dan ook veel invloed op lichaam en geest.
Gevolgen van de zomertijd
Vooral avondmensen kunnen zich met moeite aanpassen aan het tijdverschil en voelen zich in de dagen na de ingang van de zomertijd snel afgeleid en katterig. Dat onbestemde gevoel heeft gevolgen. De biologische klok van de mens raakt in de war. Zo gebeuren er in de week na de start van de zomertijd iets meer auto-ongelukken. Volgens wetenschappelijke studies komt dat door stress en concentratieverlies als gevolg van de verschuiving in de tijd.
Daarnaast blijk uit recent Zweeds onderzoek dat het aantal hartinfarcten meteen na ingang van de zomertijd toeneemt. Vrouwen lopen daarbij iets meer risico dan mannen. De meeste infarcten komen wereldwijd voor op maandagen, maar de maandag na de zomertijd is er een extra stijging van 5% te zien. Ook op dinsdag en woensdag is het effect nog zichtbaar in de statistieken. In de herfst, als de wintertijd weer ingaat, daalt juist het aantal infarcten – vooral bij mannen – tot iets onder het gemiddelde. Dat komt waarschijnlijk door het uur extra slaap.
Er meer rekening mee houden
Chronobioloog professor Beersma van de Universiteit Groningen vindt dat de maatschappij veel meer rekening zou moeten houden met de overgang van zomer- en wintertijd, die hij ‘ongezond’ noemt. Er zou ook meer aandacht moeten komen voor het gedrag van typische ochtendmensen en avondmensen. Zij zouden bijvoorbeeld zelf moeten kunnen kiezen op welke tijden ze willen werken of studeren, meent Beersma.
TIPS
1. Sta op tijd op
Het zal misschien niet lukken om op tijd de slaap te vatten, sta in elk geval wel op tijd op. Het lukt namelijk nooit als je stiekem op de oude tijd blijft opstaan. Veel mensen maken ook geen gebruik van die vrije zondag om goed in het nieuwe ritme te komen. Ze slapen dan uit. Het stomste wat je kunt doen
2. Eet op de ‘nieuwe tijd’
Het bioritme komt snel weer in het juiste patroon als je op tijd eet. Let erop dat je de nieuwe eettijden aanhoudt. Vertrouw niet op je maag, want die leeft nog lekker in de wintertijd, maar leef een tijdje op de klok.
3. Let op met koffie en alcohol
Koffie en alcohol zorgen ervoor dat het ritme enigszins verstoord wordt. Let de eerste dagen even goed op wat je drinkt en hoeveel. Misschien helpt het om ze een paar dagen te laten staan.
4. Zet de klok al op zaterdag een uur vooruit
Het kan helpen de nieuwe tijd al een dag eerder in te stellen op de klokken in huis. Zo kun je aan de nieuwe tijd wennen en pak je een dag zomertijd extra, zodat je er op het werk wat minder last van hebt.
5. Gebruik de bekende slaaptrucs om op tijd de slaap te vatten
Een ommetje voor het slapen gaan of een goed boek. Heel veel helpt om de slaap wat eerder te vatten. Ook kan het goed zijn op de dag zelf een flinke activiteit (wandelen, fietsen of hardlopen) te organiseren zodat je wat eerder onder de wol gaat.
